Strafrecht
Geweldsdelict
Wanneer u in aanraking bent gekomen met de politie ter zake van (bijvoorbeeld) mishandeling, openlijke geweldpleging of vernieling (geweldsdelict), is juridisch een aantal zaken van belang.
Uiteraard is dat uw positie als verdachte, getuige of slachtoffer en de daarbij horende rechten en plichten. Daarnaast is ook de (juridische) vorm van hetgeen plaats heeft gevonden van belang.
Op deze pagina’s kunt u informatie vinden over de verschillende vormen waarin zogenaamde geweldsdelicten voorkomen en over hoe de strafbaarstelling en strafrechtelijke afdoening hiervan is neergelegd in de wet.
U kunt hier de volgende informatie vinden:
- Wat is uw positie?
- Wat zijn geweldsdelicten?
- Strafrechtelijk afdoening
Wat is uw positie?
Het is van groot belang om te weten wat uw positie is in een (straf)rechtszaak: het is namelijk van belang om te weten wat uw rechten en plichten zijn. Hieronder zal daarom ook kort uiteengezet worden waar u in een bepaalde positie rekening mee moet houden.
Verdachte geweldsdelict
Als u als verdachte bent aangehouden of wordt ondervraagd voor een geweldsdelict door de politie, heeft u bepaalde rechten. Hier moet de politie u ook op wijzen en zij zullen ook altijd moeten aangeven of u verdachte bent of (nog) niet.
Recht op een advocaat
Ten eerste heeft u als verdachte altijd recht op een strafrechtadvocaat. Dit recht brengt ook met zich mee dat u voor uw eerste verhoor een advocaat moet kunnen raadplegen. U kunt daartoe de naam van uw eigen (voorkeurs)advocaat doorgeven. Heeft u deze niet én bent u aangehouden, dan kan een advocaat worden toegewezen. De politie moet dan wachten op de komst van de advocaat.
Beroepen op zwijgrecht
Daarnaast heeft u als verdachte van een geweldsdelict het recht om u op uw zwijgrecht te beroepen en vragen niet te beantwoorden. Doordat u dit recht heeft, kunt u door de politie niet gedwongen worden om een verklaring af te leggen. Vooral omdat uzelf en uw advocaat in het eerste stadium van uw zaak nog geen beschikking hebben over het dossier, kan het verstandig zijn gebruik te maken van dit recht, in elk geval tot u uw advocaat heeft gesproken. Uw advocaat kan u adviseren over het wel of niet afleggen van een verklaring.
Getuige geweldsdelict
Als u getuige bent van een geweldsdelict, zijn er andere rechten en plichten om rekening mee te houden. De wet schrijft voor dat een getuige altijd de waarheid moet spreken.
Verschoningsrecht getuige
In het geval echter dat u door het geven van een antwoord op een bepaalde vraag uzelf of uw familie aan het gevaar van een strafrechtelijke veroordeling zou blootstellen, hoeft u geen antwoord te geven. U beroept u dan op uw verschoningsrecht.
Slachtoffer geweldsdelict
Ook als slachtoffer heeft u bepaalde rechten.
Voegen en spreekrecht slachtoffer
Het is als slachtoffer mogelijk om u te voegen in een strafzaak. Dit kunt u bijvoorbeeld doen in het geval u schade heeft geleden als gevolg van het geweldsdelict. Daarnaast heeft u recht op een advocaat.
De advocaat kan u ook nader informeren over de wijze van voeging als slachtoffer in een strafzaak en de mogelijkheid om bijvoorbeeld van uw spreekrecht gebruik te maken.
Wat zijn geweldsdelicten?
Geweldsdelicten zijn er in verschillende vormen en gradaties. Deze delicten kenmerken zich door fysieke gedragingen van de verdachte jegens personen en/of goederen met als gevolg dat er letsel of schade is of zou kunnen ontstaan.
Voorbeeld geweldsdelict
Enkele geweldsdelicten uit het Wetboek van Strafrecht zijn;
- Openlijke geweldpleging tegen personen en/of goederen;
- (Zware) mishandeling;
- Bedreiging (met geweld);
- Diefstal met geweld of met bedreiging met geweld;
- Afpersing door geweld of bedreiging met geweld;
- Vernieling en beschadiging van goederen.
Dwangmiddelen geweldsdelicten
Bij vervolging voor één van bovengenoemde geweldsdelicten kunnen politie en justitie dwangmiddelen inzetten. Een dwangmiddel is een strafrechtelijke bevoegdheid om een inbreuk te maken op fundamentele rechten en vrijheden van iemand, tegen of ongeacht zijn wil.
Voorbeelden hiervan zijn: vrijheidsbenemende dwangmiddelen (zoals aanhouding, inverzekeringstelling, voorlopige hechtenis), dwangmiddelen met betrekking tot zaken (zoals beslag) en dwangmiddelen met betrekking tot plaatsen (zoals een doorzoeking in een huis).
Het is handig om te weten wat uw rechten zijn als u met een dergelijk dwangmiddel wordt geconfronteerd. Informatie hierover is te vinden onder het kopje ‘Wat is uw positie?’.
Eenvoudige mishandeling en zware mishandeling
Van belang is dat geweldsdelicten in vele gradaties voorkomen. Juridisch spreekt men over eenvoudige mishandeling en bijvoorbeeld zware mishandeling. Op dit laatste feit staat een zwaardere straf.
Strafverzwarende omstandigheden
Strafverzwarende omstandigheid is bijvoorbeeld het gevolg van zwaar lichamelijk letsel (bijvoorbeeld ziekte die geen uitzicht op volkomen genezing overlaat, voortdurende ongeschiktheid tot uitoefening van beroep of storing van de verstandelijke vermogens die langer dan vier weken duren).
Enkele andere strafverzwarende omstandigheden, die bij deze vormen van mishandeling kunnen gelden, zijn de omstandigheid dat het geweld tegen een familielid wordt aangewend of de omstandigheid dat dit tegen een ambtenaar in functie is gebruikt.
Strafrechtelijke afdoening
Als politie en justitie stellen dat een strafbaar feit heeft plaatsgevonden, kan de zaak op verschillende manieren worden afgedaan. De wijze waarop de zaak zal worden afgedaan is afhankelijk van bijvoorbeeld de hoeveelheid bewijs, het antwoord op de vraag of u al eerder met de politie in aanraking bent geweest en de vraag of er slachtoffers bij het vermoedelijke strafbare feit zijn betrokken.
Voorbeelden strafrechtelijke afdoening
Voorbeelden van een strafrechtelijke afdoening zijn: een sepot (al dan niet met voorwaarden waaraan u zich moet houden), een transactie (de officier stelt een aantal voorwaarden waaraan u zich dient te houden ter voorkoming van strafvervolging, waarbij het onder andere kan gaan om het betalen van een geldbedrag of om het verrichten van onbetaalde arbeid) of een zitting bij de strafrechter.
De advocaten van Cleerdin & Hamer Advocaten zijn gespecialiseerd in geweldpleging strafrecht. Een strafrechtadvocaat kan u uitgebreid informeren en u begeleiden bij de verschillende wegen die kunnen worden bewandeld wanneer u verdachte, getuige of slachtoffer bent van een geweldsdelict.