Arnhemse Villamoord – herzieningsverzoek ingediend
2 juni 2020
Door: Robert Malewicz
Op donderdag 28 mei 2020 hebben mrs. Sophie Hof en Robert Malewicz een herzieningsverzoek ingediend voor één van de negen veroordeelden van de Arnhemse Villamoord. Dit is gebeurd in navolging van twee eerder ingediende herzieningsverzoeken vanuit het Knoops’ Innocence Project door mrs. Paul Acda en Geert-Jan Knoops.
Gewelddadige woningoverval in Arnhem
Op 2 september 1998 heeft een gewelddadige woningoverval plaatsgevonden in Arnhem. Bij deze overval is de bewoonster van deze woning (een villa) doodgeschoten. Op een andere vrouw, een vriendin van de bewoonster die tijdens de overval de woning binnenkwam, werd ook geschoten. Ondanks dat deze vrouw heeft verklaard één overvaller te hebben waargenomen, heeft het Gerechtshof Arnhem bij arrest van 12 december 2000 acht mannen veroordeeld en gevangenisstraffen opgelegd tussen de vijf en twaalf jaar. Een negende door de Rechtbank Arnhem veroordeelde man voor deze woningoverval, heeft suïcide gepleegd in detentie.
Valse verklaringen door verhoordruk
De bewezenverklaring door het Gerechtshof Arnhem berustte in doorslaggevende mate op bekentenissen van twee van de acht veroordeelden die onder (te) zware druk zouden zijn afgelegd. Deze verhoordruk zou hebben geleid tot valse verklaringen en diende dan ook niet te worden meegewogen als bewijs, zoals onder andere door onze overleden kantoorgenoot en naamdrager van het kantoor, mr. Gerard Hamer, destijds is aangevoerd bij het Gerechtshof Arnhem.
Sturing van verbalisanten
Deze zaak is – op verzoek van een van de veroordeelde mannen – jaren later opgepakt door Project Gerede Twijfel aan de Universiteit Maastricht, onder leiding van prof. P.J. van Koppen en dr. H. Israëls. Zij concludeerden in 2014 dat de verklaringen van de twee veroordeelden vals waren en tot stand zouden zijn gekomen door sturing van de verbalisanten die de verhoren afnamen. In september 2018 bracht de ACAS – via een door mrs. Paul Acda en Geert-Jan Knoops ingediend verzoek bij de Hoge Raad – een kritisch advies uit na uitvoerig onderzoek van het dossier en alle beschikbare videobanen van de verhoren van alle mannen. De ACAS kwam tot de conclusie dat de gebruikte verhoortechnieken in deze zaak de kans op onjuiste verklaringen heeft vergroot. Zo werd er structurele druk uitgeoefend op de mannen en werden zij tijdens de verhoren voorzien van daderkennis en/of onjuiste informatie. Voorts heeft de ACAS geconcludeerd dat de opgemaakte processen-verbaal niet corresponderen met delen van de op videoband afgelegde ‘bekennende’ verklaringen.
ACAS advies
Naar aanleiding van de media aandacht rondom het ACAS advies heeft één van de mannen (te weten Ömer) die eerder een bekennende verklaring heeft afgelegd contact gezocht met mr. Paul Acda. In dit contact maakte deze man direct kenbaar dat hij spijt had van het afleggen van de valse bekentenissen en bereid was om een nieuwe verklaring af te leggen. Deze verklaring is ook aan de verdediging verstrekt en uit deze verklaring blijkt dat zijn bekentenis destijds is afgelegd vanwege (psychologische)druk en bedreiging van de kant van politie tijdens de verhoren. Deze druk en bedreiging leidde uiteindelijk tot een onwaarachtige verklaring.
Herzieningsverzoek
De verdediging heeft op 28 mei 2020 een uitgebreid en onderbouwd herzieningsverzoek ingediend ex artikel 457 lid 1 sub c dat sprake is van een novum op basis van de nieuwe verklaring van Ömer, de conclusies van het Project Gerede Twijfel omtrent de onder druk afgelegde valse verklaringen en de bevindingen van het ACAS.
De Hoge Raad zal zich nu gaan buigen over de ingediende herzieningsverzoeken. Zodra de uitkomst bekend is zullen wij daarover berichten.
