Automatisch gezamenlijk gezag na erkenning
7 december 2020
Door: Glenda Raap
In de huidige situatie krijgt degene die een kind erkent niet automatisch het gezag. Ouders moeten dit apart aanvragen via het gezagsregister. Dit in tegenstelling tot ouders die getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben. Die hoeven zowel de erkenning als het gezamenlijk gezag niet te regelen en krijgen dit automatisch.
Op 24 november heeft de Tweede Kamer een wetsvoorstel aangenomen waardoor ook ongehuwde en niet-geregistreerde partners gezamenlijk gezag krijgen bij de erkenning van hun kind. Voor het zover is moet het wetsvoorstel eerst nog wel ook worden aangenomen door de Eerste Kamer. Pas dan zal dit in de wet opgenomen worden.
Wat verandert er
Als dit wetsvoorstel door de Eerste Kamer wordt aangenomen en wet wordt, zullen ouders die de erkenning voor de geboorte hebben geregeld, direct vanaf de geboorte gezamenlijk gezag hebben over kind. Als deze erkenning na de geboorte wordt geregeld, dat geldt dit vanaf de erkenning.
Verschil erkenning en gezag
In de praktijk merken wij dat er veel onduidelijkheid bestaat over het verschil tussen erkenning en gezag. Wat is nu eigenlijk het verschil?
Door erkenning ontstaat er een juridische band (een zogenaamde familierechtelijke betrekking) tussen de erkenner en het kind. Hierdoor worden ouder en kind onder meer elkaars erfgenamen.
Gezag gaat over de juridische verantwoordelijkheid voor en zeggenschap over de opvoeding en verzorging van een kind. Als je gezag hebt moet en mag je meebeslissen over zaken als woonplaats, schoolkeuzes, medische behandelingen, hulpverlening etc. Je bent de wettelijke vertegenwoordiger van je kind.
Als ouders samen het gezag hebben, mag je dus niet zomaar verhuizen met een kind, daarvoor is toestemming van de andere ouder nodig. Dat geldt ook voor vakanties. Deze toestemming is niet nodig als een ouder alleen het gezag heeft.
Uitzondering
Deze nieuwe hoofdregel van gezamenlijk gezag geldt niet in de gevallen waarin ouders niet samen tot erkenning zijn overgegaan, maar deze tot stand is gekomen met vervangende toestemming van de rechtbank. In dat geval ontstaat er niet van rechtswege gezamenlijk gezag en heeft de moeder alleen het gezag.
Voor wie geldt dit
Deze wet gaat alleen gelden voor de zogenaamde nieuwe gevallen. Dus voor ouders die de erkenning hebben geregeld na de inwerkingtreding van deze wet.