Herwaardering van de strafrechtadvocaat
29 april 2021
Met het oog op het nieuw te sluiten regeerakkoord heeft Patrick van der Meij samen met Dino Bektesevic een advies geschreven voor de herwaardering van de strafrechtadvocaat in de plannen van het komende kabinet. Zij constateren dat de wetgever en de beleidsmakers steevast tekortschieten in hun aandacht voor de belangrijke rol die strafrechtadvocaten spelen in de strafrechtspleging. Er wordt in diverse onderzoeksrapporten geconcludeerd hoe die praktijk beter en efficiënter kan, maar zo lang de strafrechtadvocatuur niet structureel bij die plannen wordt betrokken, heeft de verwezenlijking daarvan weinig kans van slagen. Een groot probleem is dat steeds nieuwe en strengere wetgeving op de maatschappij wordt losgelaten, met grote consequenties voor alle betrokken. Bij die wetgeving is nauwelijks aandacht voor de rechtsbescherming en de vraag hoe burgers kunnen worden bijgestaan tegen die consequenties en misstanden ten gevolge van ingrijpend overheidshandelen. Tot slot neemt de polarisatie in de strafrechtspleging toe nu advocaten steeds meer gevaar lopen in de uitoefening van hun taken en tegelijkertijd in de zittingszaal en elders worden weggezet als handlangers van hun clientèle.
“De wetgever heeft in veel gevallen weinig oog voor de individuele rechtsbescherming, hoe die kan worden geëffectueerd en hoe daarin mede kan worden voorzien door het verlenen van goede rechtsbijstand. Indien de strafrechtadvocatuur meer structureel bij de ontwikkelingen in de strafrechtspleging zou worden betrokken, zal de druk op die strafrechtspleging naar onze mening afnemen. De advocatuur is als geen ander onderdeel uit die strafrechtspleging erop toegerust de controlemechanismen te bevorderen. Dat die bemoeienis niet altijd uitkomt in verband met de wens tot een efficiënte afdoening is een gegeven, maar die bemoeienis is veel meer dan alleen maar lastig. Goede rechtsbijstand helpt misstanden voorkomen, houdt de andere procesdeelnemers scherp en draagt bij aan een kwalitatief goede rechtspraak. Verdergaande polarisatie moet worden voorkomen, juist omdat die strafrechtadvocatuur dient te worden beschermd binnen de verhoudingen in de strafrechtspleging. Het is daarom ook belangrijk dat in het regeerakkoord daadwerkelijk aandacht wordt besteed aan rechtsbescherming en rechtsbijstand in het strafrecht.”
