Vermoeden van kindermishandeling
8 maart 2019
Door: Nickie Groen
Een ongeluk zit in een klein hoekje…. Of niet?
Wat te doen bij het vermoeden van kindermishandeling
Het gebeurt bij jonge kinderen met enige regelmaat: vallen. De ene keer is het een klimrek, de andere keer de trap, een volgende keer de rand van de tafel, vaak met een blauwe plek, schram of snee tot gevolg. In sommige gevallen is het echter ernstiger en ben je als ouders genoodzaakt om met je kind naar de spoedeisende hulp te gaan. Als er niks ‘geks’ is, sta je waarschijnlijk al snel weer in de parkeergarage van het ziekenhuis. Het kan echter ook zo zijn dat een zorgprofessional, zoals de school van uw kind, de spoedeisende hulp, de huisarts of een betrokken hulpverlener zich zorgen maakt en overweegt om een melding te maken van het vermoeden van kindermishandeling. Wat moet u dan doen en waar krijgt u mee te maken? Deze blog gaat over de vraag wat te doen wanneer u onderwerp wordt van het vermoeden van kindermishandeling.
Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling
Sinds 1 januari 2019 is de meldcode voor professionals gewijzigd. Het is sindsdien een professionele norm om een melding te doen bij Veilig Thuis als er een vermoeden is van een acute en structurele onveiligheid. De professional gebruikt de meldcode als hij of zij vermoedens heeft van huiselijk geweld of van kindermishandeling. Dat gaat niet alleen over fysiek of psychisch geweld, maar ook over vermoedens van verwaarlozing. De meldcode is sinds 1 januari 2019 verplicht voor professionals in de sectoren gezondheidszorg, onderwijs, kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, jeugdhulp en justitie. Deze professionals zijn verplicht om de meldcode op te nemen in hun standaard werkwijze. De basis meldcode bestaat uit vijf stappen:
- In kaart brengen van signalen;
- Collegiale consultatie en zo nodig raadplegen van Veilig Thuis of een deskundige op het terrein van letselduiding;
- Gesprek met de cliënt;
- Wegen van het geweld of de kindermishandeling;
- Beslissen: hulp organiseren of melden.
De stappen kunnen in een willekeurige volgorde worden doorlopen waarna de professional moet besluiten of de professional zelfhulp kan organiseren. En of dit effect zal sorteren of dat de professional een melding maakt bij Veilig Thuis.
Veilig Thuis ingeschakeld: wat kan ik verwachten?
Besluit een professional om Veilig Thuis in te schakelen? Dan zal Veilig Thuis gaan onderzoeken of de vermoedens ernstig genoeg zijn om de zaak op te schalen naar de Raad voor de Kinderbescherming. Of dat er vanuit het vrijwillige kader hulp kan worden ingezet. Veilig Thuis kan natuurlijk ook besluiten dat er niks aan de hand is en het dossier sluiten. Ook kan Veilig Thuis een melding maken bij de politie van het vermoeden van kindermishandeling. In de regel zal er eerst met u als ouder in gesprek worden gegaan en aan u vragen worden gesteld die uiteenlopen van hoe uw relatie met uw partner is tot hoe uw zwangerschap verliep en zo verder. Natuurlijk zal het gesprek ook gaan over de bestaande zorg en hoe eventueel letsel bij uw kind kan zijn ontstaan. Bijstand van een derde bij dit soort heftige gesprekken kan helpend zijn. Er komt immers veel op u af als een professional een melding doet over uw ouderschap. Het gebeurt dan ook met enige regelmaat dat een van onze advocaten bij een dergelijk gesprek aansluit om de ouders te ondersteunen en de juridische en medische termen die in zo’n gesprek voorbijkomen te kunnen duiden.
De Raad voor de Kinderbescherming: ondertoezichtstelling en uithuisplaatsing
Mocht het zo zijn dat Veilig Thuis besluit om de Raad voor de Kinderbescherming in te schakelen, dan zal de raad een onderzoek gaan doen naar de vraag of een ondertoezichtstelling en/of machtiging uithuisplaatsing moet worden afgegeven. Het kan gebeuren dat er met spoed wordt besloten om uw kind uit huis te plaatsen. De raad kan daartoe een verzoek doen bij de kinderrechter als er een vermoeden is van een ernstige bedreiging voor uw kind. Ook als dit vermoeden achteraf onjuist blijkt te zijn, kan een verzoek tot uithuisplaatsing gerechtvaardigd zijn. Zeker als er grote zorgen zijn over de (medische) gesteldheid van uw kind. De raad mag uw kind dan onder politiebegeleiding uit huis halen, zelfs in de avonduren, om (tijdelijk) in een pleeggezin te plaatsen. Deze beslissing om uw kind met spoed uit huis te plaatsen moet binnen twee weken door de rechter worden getoetst en kan dan ook worden teruggedraaid.
Uitgebreid onderzoek
De raad kan ook eerst uitgebreid onderzoek doen naar de vraag of hulpverlening nodig is en of dat in een vrijwillig kader kan, of dat dit gedwongen moet (in de vorm van een ondertoezichtstelling of uithuisplaatsing van uw kind). In het geval dat de raad eerst onderzoek doet, zal de rechter moeten toetsen of het verzoek van de raad dan wel toegewezen kan worden of niet.
Melding bij de politie
Zoals al aangegeven kan een van de professionals ook besluiten om een melding te maken bij de politie van het vermoeden van kindermishandeling. Dat kan specifiek gericht zijn op één van de ouders, maar kan ook zonder daadwerkelijk een van u aan te wijzen. De politie zal dan zelf onderzoek gaan doen en het Openbaar Ministerie kan op basis van die melding besluiten om u te vervolgen of niet.
Gevolgen voor uw baan
In bepaalde gevallen kan het melden van een zorg bij Veilig Thuis of de Raad er ook toe leiden dat u bij uw werkgever in de problemen komt. Bent u bijvoorbeeld ambtenaar, dan heeft uw werkgever al aan een enkele melding bij de politie genoeg om u op non-actief te zetten, of om over te gaan tot uw ontslag, of er nu daadwerkelijk vervolgd gaat worden door het OM of niet. Ook in andere banen kan het uitmaken of er een vermoeden is van kindermishandeling, te denken valt aan de zorg of als uw zelf met kinderen werkt.
Conclusie
Bent u om welke reden dan ook betrokken in een onderzoek naar kindermishandeling, aarzel dan niet om tijdig contact op te nemen met een van onze advocaten. Wij kunnen u bijstaan bij gesprekken met instanties en u wijzen op de juridische gevolgen van de door de professional ingezette procedures. Een enkel onderzoek kan immers verstrekkende gevolgen hebben. Niet alleen voor de thuissituatie met uw kind, maar ook voor uw baan of op het strafrechtelijk vlak.