Meer chaos in de lucht door corona

17 september 2020

Al enige tijd verschijnen artikelen in het nieuws over de toename van incidenten in vliegtuigen. Krantenkoppen als ‘Verdachte van mishandeling schopte urenlang stennis in het vliegtuig’ en ‘Chaos op KLM-vlucht: stomdronken en stuiterend door het vliegtuig’ passeren regelmatig de revue. Overmatig alcoholgebruik speelt hierbij vaak een rol, maar ook corona-stress lijkt van invloed te zijn.

De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) meldt op 10 augustus 2020 namelijk dat sinds het vliegverkeer weer op gang is gekomen, het aantal incidenten met passagiers die zich tijdens vluchten misdragen flink is gestegen. Uit cijfers zou een duidelijke samenhang tussen coronamaatregelen en ordeverstorende reizigers blijken. Onderlinge ergernissen en discussies over bijvoorbeeld het dragen van een mondkapje lopen dusdanig uit de hand dat het eindigt in een bedreiging of een mishandeling van medepassagiers of cabinepersoneel. In sommige gevallen moet de piloot zelfs een noodlanding maken om een einde te kunnen maken aan de onregelmatigheden.

Ongeregeldheden in vliegtuigen mogelijk zwaarder bestraft

Noodlanding of niet: als u betrokken bent bij ongeregeldheden aan boord van een vliegtuig, kunt u na de landing worden aangehouden door de Marechaussee.

Het is goed om te beseffen dat u in dit geval vervolgd kunt worden voor artikel 385b lid 1 sub 1 Wetboek van Strafrecht. Indien de officier van justitie van mening is dat door het geweld ook het vliegtuig in gevaar is gebracht of kon worden gebracht, biedt dit artikel de mogelijkheid om verdachten van bijvoorbeeld een mishandeling in de lucht zwaarder te bestraffen dan wanneer de mishandeling op de grond had plaatsgevonden.

Wel moet dan worden bewezen dat de daad van geweld is begaan tegen iemand die zich aan boord van een luchtvaartuig in vlucht bevindt, en dat als gevolg hiervan gevaar voor de veiligheid van het luchtvaartuig te duchten is.

Gevaar te duchten voor de veiligheid van het luchtvaartuig?

Wanneer daadwerkelijk van dit laatste sprake is, valt in zijn algemeenheid niet te zeggen. Dit hangt af van de concrete omstandigheden van het geval. Een blik op enkele uitspraken van de rechtspraak schetst het beeld dat een combinatie van de volgende omstandigheden kan leiden tot een veroordeling voor dit feit:

er wordt de gehele vlucht agressief gedrag vertoond;
cabinepersoneel is een groot deel van de vlucht bezig om de situatie onder controle houden. Bijvoorbeeld door de desbetreffende persoon in de gaten te houden, te ontwijken, te kalmeren, in bedwang te houden of te boeien en collega’s te beschermen;
aanwijzingen vanuit de cockpit en van het cabinepersoneel worden niet gevolgd;
er ontstaat angst en op een bepaald ogenblik zelfs chaos aan boord van het vliegtuig.

Duidelijk is dat de tijdspanne ook een belangrijke rol speelt. Indien dergelijke omstandigheden zeer lang duren, wordt de onrust aan boord ook groter geacht.

Het lijkt erop dat de verdachte uit bovengenoemde krantenkop, die zou hebben mishandeld en urenlang stennis zou hebben geschopt, mogelijk kan worden vervolgd voor het in gevaar brengen van het vliegtuig.

Verklein de kans op gevangenisstraf of een financiële strop

Een veroordeling voor dit strafbare feit kan verregaande gevolgen hebben. Niet alleen kan een gevangenisstraf worden opgelegd (voor een eenvoudige mishandeling op de grond zonder al te erg letsel volgt voor de eerste keer meestal slechts een boete). Als vast komt te staan dat het maken van een noodstop nodig was, probeert de vliegmaatschappij mogelijk ook geleden financiële schade op de verdachte te verhalen. De kosten voor een noodlanding kunnen flink oplopen.

Wordt u verdacht van strafbare feiten in een vliegtuig? Neem dan vooral contact op via 072-506 85 00 of meles@cleerdin-hamer.nl. Niet alleen kan met een gedegen advies en bijstand wellicht een strafrechtelijke veroordeling voor dit feit worden voorkomen, ook kan de financiële schade aanzienlijk worden beperkt.