Geheimhouding bij mediation, hoe zit dat?

9 maart 2022

Als je samen naar een mediator gaat, dan zal de mediation – zeker als deze mediator is aangesloten bij de vereniging voor familierechtadvocaten en scheidingsbemiddelaars (vFAS) – over het algemeen starten met het sluiten van een mediationovereenkomst. In deze overeenkomst worden de afspraken rondom de mediation vastgelegd, de spelregels waaraan de deelnemers zich te zullen houden.

Geheimhoudingsbepaling

In de mediationovereenkomst wordt ook een zogenaamde geheimhoudingsbepaling opgenomen. Deze houdt in dat partijen afspreken geen mededelingen te zullen doen over wat er tijdens de mediation is besproken en de mediator ook niet als getuige kan worden gehoord in eventuele latere procedures tussen partijen.

Omdat helaas niet iedere mediation slaagt en het dus ook voorkomt dat partijen na een mediationtraject alsnog tegenover elkaar voor de rechter staan, rijst daarmee ook de vraag: is de mediationovereenkomst een bewijsovereenkomst ex. art. 153 Rv? Met andere woorden: kan een mediator worden opgeroepen om te getuigen, of kan deze zich dan beroepen op de overeengekomen geheimhoudingsbepaling.

‘Hearsay’ niet voldoende als bewijs

Je kunt je voorstellen dat het belangrijk kan zijn om in een procedure te kunnen vertellen wat er tijdens een mediationtraject is besproken. En omdat alleen ‘hearsay’ niet voldoende is om dit te bewijzen, wordt dan een beroep gedaan om andere bewijsmiddelen, zoals de gespreksverslagen of het horen van de mediator als getuige.

Aan de andere kant, kan mediation ook alleen maar werken binnen de kaders en veiligheid van deze bepalingen van een mediationovereenkomst. Juist het feit dat hetgeen tijdens de mediation wordt besproken niet tegen je gebruikt mag worden in een procedure, maakt dat mensen in een mediation open durven te zijn over de belangen achter hun standpunten en mee durven te denken over mogelijke oplossingen. De mediationovereenkomst en de daarin opgenomen geheimhoudingsbepaling dient dus een belangrijk doel.

Mediator als getuige uitgesloten

Op 24 maart 2020 heeft het Gerechtshof Amsterdam bepaald dat het horen van mediators als getuige over hetgeen tijdens een mediation is besproken uitgesloten is. Uiteraard moet de geheimhoudingsbepaling dan wel zijn overeengekomen en zijn vastgelegd in een mediationovereenkomst.

Het Hof geeft ter onderbouwing van deze beslissing aan dat tegenover het belang van waarheidsvinding het belang dat partijen in mediation vertrouwelijk moeten kunnen spreken staat en dat, wanneer er een geheimhoudingsverklaring wordt gesloten, partijen er ook op moeten kunnen vertrouwen dat wat tijdens de mediation wordt besproken, op geen enkele manier naar buiten kan komen, ook niet tijdens een verhoor als getuige van de mediator(s). Wanneer, ondanks een geheimhoudingsverklaring, een mediator wel gehouden zou zijn als getuige te verklaren over hetgeen hij tijdens de mediation heeft vernomen, dan doet dat ernstige afbreuk aan de door partijen te verwachten vertrouwelijkheid.

Onze mediators – allen aangesloten bij de vFAS – werken binnen mediations altijd met een mediationovereenkomst, zodat er een veilige setting is waarbinnen alles kan worden besproken en toegewerkt kan worden naar oplossingen. Alleen dan kan mediation op een goede manier functioneren.