Familierecht bij de tijd

25 juli 2019

Wanneer de samenleving verandert, moet de wet hier op aangepast worden. Tenminste, dat is het idee. Feit is dat de samenleving sneller verandert dan de wet. In 2016 heeft de Staatscommissie Herijking Ouderschap een rapport gepubliceerd waaruit blijkt dat er steeds meer behoefte is aan nieuwe wetgeving over onder andere meer-ouderschap, gezag en draagmoederschap. Op 12 juli heeft het kabinet aangegeven maatregelen te nemen om de wet beter te laten aansluiten bij onze huidige samenleving. Zo komt er een procedure voor draagmoederschap, een register met informatie over de biologische afstamming van kinderen en een regeling voor deelgezag voor opvoeders.

Deelgezag

Steeds meer kinderen groeien op met meer dan twee ouders. Dit worden meer-oudergezinnen genoemd. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als ouders met een nieuwe partner het kind verzorgen en opvoeden (deze ouders worden vaak stiefouders genoemd). Ook kan het gebeuren dat kinderen worden geboren in gezinnen waarbij meer dan twee mensen voor de geboorte besluiten dat zij samen een kind willen opvoeden (denk aan twee ouders van hetzelfde geslacht met een bekende donor).

Wat is deelgezag?

Gezag is het recht en de plicht om het kind te verzorgen en op te voeden. In de praktijk betekent dit dat ouders met gezag bijvoorbeeld met hun kind naar de huisarts of oudergesprekken kunnen. Het betekent ook dat zij (samen) belangrijke beslissingen moeten nemen zoals waar het kind woont, of naar welke school het kind gaat.

In Nederland is het vooralsnog slechts mogelijk dat twee ouders het gezag hebben over een kind. Sommige ouders zonder gezag lopen nu tegen het probleem aan dat zij bijvoorbeeld niet zomaar met het kind naar de huisarts mogen, terwijl zij wel voor hem/haar zorgen. Het kabinet wil met de nieuwe regeling mogelijk maken dat deze ouders/opvoeders zonder gezag wel deelgezag kunnen krijgen. Deelgezag is niet hetzelfde als gezag zoals dit nu wettelijk is geregeld. Degenen die deelgezag krijgen kunnen straks ook met het kind mee naar de huisarts of naar een oudergesprek. Zij kunnen echter geen grote beslissingen over het kind nemen, zoals een schoolkeuze of woonplaatskeuze. Deelgezag kan handig zijn voor ouders/opvoeders zonder gezag omdat zij zo ook makkelijker de zorg en opvoeding van een kind op zich kunnen nemen.

Draagmoederschap

In diezelfde wetswijziging wordt een ook regeling verwacht over draagmoederschap.

Soms is het voor stellen niet mogelijk om zelf kinderen te krijgen. Dit kan verschillende redenen hebben, bijvoorbeeld omdat dit medisch niet mogelijk is, of omdat beide partners van hetzelfde geslacht zijn. Een draagmoeder is voor deze stellen dan vaak een van de weinige manieren om kinderen te krijgen.

Tot op heden zijn er in Nederland nog geen regels over draagmoederschap en zijn er hier slechts beperkte mogelijkheden voor. Hierdoor zijn er veel mensen die in het buitenland een draagmoeder zoeken en kunnen er misstanden ontstaan. Het kabinet wil hier met deze nieuwe plannen verandering in brengen.

Wat is draagmoederschap?

Een draagmoeder is iemand die een kind voor andere mensen (de zogenaamde wensouders) draagt. Het idee is dat de wensouders het kind zullen verzorgen en opvoeden. Soms is de draagmoeder een bekende van de wensouders, maar dit hoeft niet. Ook is de draagmoeder niet altijd de biologische ouder van het kind wat zij draagt.

Een van de problemen waar wensouders en draagmoeders in Nederland tegenaan lopen is het feit dat er nog geen regels zijn omtrent draagmoederschap. Hierdoor ontstaat er veel onzekerheid voor de draagmoeder, de wensouders en ook voor het kind. Met de nieuwe regeling wordt het mogelijk dat de wensouders vanaf de geboorte van de baby al de juridische ouders zijn van het kind. Nu is dat nog de draagmoeder.

Duidelijke afspraken

Bij zowel deelgezag als draagmoederschap is het belangrijk om vooraf duidelijke afspraken te maken. Veel (aanstaande) ouders stellen gezamenlijk een contract op. Neem gerust contact met ons op als u hier vragen over heeft. Wij hebben diverse advocaten en mediators die u in dit proces kunnen begeleiden.

Lees voor meer informatie https://www.rijksoverheid.nl/actueel/nieuws/2019/07/12/kabinet-brengt-familierecht-bij-de-tijd