Donorovereenkomst en meerouderschapsovereenkomst bij wensouders

28 oktober 2019

‘Schrijven is blijven

In een van mijn eerder blogs (Regenbooggezin) stond ik stil bij de mogelijkheden voor wensouders van het gelijke geslacht om hun kinderwens te realiseren. Ik legde onder andere uit dat er verschillende manieren bestaan om samen met je partner en een donor ouder te worden.

Als je eenmaal hebt besloten dat je een kind wilt en je hebt de geschikte donor gevonden, komen natuurlijk nieuwe vragen naar boven. Wat gaan jullie vertellen als het kindje vragen heeft over zijn/haar ontstaansverhaal? Gaan jullie met de donor een levenslange band aan, of is dat slechts behouden voor de wensouders? Wie mag de termen ‘mama’ en ‘papa’ gaan gebruiken?

Als je samen een kindje wilt, zorg er dan voor dat voor alle partijen van het begin af aan duidelijk is wat jullie gezamenlijke wensen zijn. Je kunt het immers wel voor je uit schuiven, maar wat doe je dan bij een onduidelijkheid over jullie wensen? Als er geen andere uitweg meer is, als de gang van een van de partijen om naar de rechter te gaan, dan ben je eigenlijk al te laat.

Donorovereenkomst

Een advies uit de praktijk is om al voorafgaand aan de conceptie van het kindje, dus voordat je ook daadwerkelijk met elkaar in zee gaat als wensouder/donor, met alle betrokken partijen afspraken te maken over jullie wensen en die afspraken, bijvoorbeeld onder begeleiding van een mediator, vast te leggen in een overeenkomst. Dat wordt ook wel de ‘donorovereenkomst’ genoemd. Ook als er meer dan drie ouder (twee wensouders en een donor) betrokken zijn, is het zinvol om een overeenkomst op te stellen. Als je met twee stellen van het gelijke geslacht een kinderwens hebt, is het namelijk ook zinvol om vooraf afspraken te maken over jullie wensouderschap en jullie opvoeding, zodat daar al van tevoren een duidelijke overeenstemming is.

Inhoud donorovereenkomst

Maar wat moet er in zo’n overeenkomst staan en wat is daarvan de juridische kracht? Op internet zijn diverse voorbeeldmodellen te vinden waarin de basiszaken staan die wensouders met een donor kunnen regelen. Het gaat dan vaak over wie er een band gaat opbouwen met het kind, wie er alimentatie gaat betalen, hoe er wordt omgegaan met een identiteitsvraag bij het kind en of de donor een mogelijkheid heeft om bijvoorbeeld omgang af te dwingen. In werkelijkheid blijkt echter dat dit soort contracten vaak worden ingehaald door de werkelijkheid. Want je kunt wel afspreken dat het kind geen nauwe band gaat opbouwen met de donor, maar wat nou als dat in de werkelijkheid wel gebeurt? Mag de donor dan geen omgangsregeling vragen aan de rechter, omdat jullie dat contractueel zijn overeengekomen?

Roze ouderschap

Om dit soort vragen achteraf te voorkomen, adviseer ik om voorafgaand aan de conceptie de afspraken helder te krijgen en om een op maat gemaakte overeenkomst op te stellen. Ons kantoor heeft binnen de sectie ‘roze ouderschap’ diverse mogelijkheden om met jullie samen een plan te maken. Dat kan bijvoorbeeld door met alle betrokkenen bij het kind voorafgaand aan de conceptie van het kind bij een mediator aan te schuiven, die kan vastleggen wat jullie voor ogen hebben met het wensouderschap. Of, in geval jullie geen mediation willen, maar wel heldere afspraken willen maken met de donor, bestaat de mogelijkheid om een donorovereenkomst op maat te maken en op te stellen. Wij helpen jullie met de mogelijkheden, maar wijzen jullie ook op de onmogelijkheden. Dan ga je goed geïnformeerd het gezamenlijk ouderschap aan en zijn jullie beter in staat om met vragen om te gaan die ontstaan als je eenmaal ouder bent. Want niets is zo vervelend als achteraf te worden geconfronteerd met een geschil of een onduidelijkheid en dan te moeten procederen.

Contact

Hebben jullie een concrete vraag? Wil je een donorovereenkomst of een meerouderschapsovereenkomst laten opstellen? Neem contact op met mr Glenda Raap. Zij kan jullie verder helpen.