Ontevreden met je voornaam? Hoe kun je die wijzigen?

6 december 2023

Iedereen heeft bij geboorte recht op een voornaam. Die voornaam kun je alleen niet zelf uitkiezen, maar wordt voor je gekozen. Het kan dus zo zijn dat je niet blij bent met de voornaam die je hebt gekregen. Daarin ben je niet de enige. Steeds meer mensen identificeren zich niet (meer) met hun voornaam.

Gelukkig kan je via een advocaat een verzoek indienen bij de rechtbank om je voornaam te wijzigen. Dat kan zowel het toevoegen als het schrappen van een naam inhouden. Niet elk verzoek tot voornaamswijziging wordt door de rechter toegewezen. De rechter moet beoordelen of je een voldoende zwaarwichtig belang hebt bij de door jou verzochte voornaamswijziging. Met andere woorden, jouw belang om je voornaam te wijzigen moet groter zijn dan het maatschappelijk belang bij een continue naamvoering. Jouw voornaam staat immers geregistreerd bij allerlei instanties en moet – als je verzoek wordt toegewezen – worden gewijzigd in je ‘nieuwe’ voornaam.

Zwaarwichtig belang

Wanneer er sprake is van zo’n zwaarwichtig belang? Dit is niet in de wet of de wetsgeschiedenis neergelegd, maar volgt uit de rechtspraak (jurisprudentie). Hieronder worden enkele redenen genoemd die tot een succesvolle voornaamswijziging hebben geleid:

je bent in het verleden gepest met je voornaam;
je voornaam is verbonden aan een geloof waar jij je niet mee identificeert;
je voornaam is mannelijk of vrouwelijk, maar deze past niet (meer) bij jou, als gevolg van bijvoorbeeld de innerlijke genderbeleving;
je Nederlandse voornaam heeft een vreemde betekenis in het buitenland of jouw buitenlandse voornaam heeft een vreemde betekenis in Nederland;
de ambtenaar van de burgerlijke stand heeft een spellingsfout gemaakt, waardoor jouw voornaam onjuist staat genoteerd.

Wanneer de rechter heeft vastgesteld dat jij een voldoende zwaarwichtig belang hebt om jouw voornaam te wijzigen, gaat hij vervolgens na of jouw gewenste voornaam ook geoorloofd is. Je hebt namelijk geen volledige vrije keuze in het kiezen van je voornaam. Een voornaam mag namelijk niet ongepast zijn of overeenstemmen met een bestaande achternaam, tenzij dit een gebruikelijke voornaam is.

Wijziging voornaam minderjarige

Ook de voornaam van een minderjarige (persoon tot achttien jaar) kan worden gewijzigd. Een minderjarige kan – in tegenstelling tot een meerderjarige – niet zelf een verzoek tot voornaamswijziging indienen. Dit verzoek moet door de wettelijke vertegenwoordiger(s) – de gezaghebbende ouder(s) of voogd(en) – worden ingediend. Wanneer de minderjarige tussen de twaalf en achttien jaar is voert de rechter met dit kind een kindgesprek. In dit één-op-één-gesprek vraagt de rechter aan het kind onder andere naar de redenen voor de naamswijziging. Het kind moet immers wel achter het verzoek van zijn of haar voornaamswijziging staan.

Procedure

In de meeste gevallen doet de rechter over het naamswijzigingsverzoek een schriftelijke uitspraak. Deze uitspraak ontvang je per post via je advocaat en wordt ook wel een beschikking genoemd. In sommige gevallen kan de rechter geen schriftelijke uitspraak geven en is een zitting vereist. Dit is bijvoorbeeld het geval als het verzoekschrift onvoldoende handvatten biedt om tot een weloverwogen beslissing te komen en de rechter meer informatie nodig heeft om een beslissing te kunnen nemen.

Uitspraak

De uitspraak van de rechter kan een toe- of afwijzing zijn. In het geval je verzoek is toegewezen, wordt jouw voornaam drie maanden na de uitspraak van de rechtbank in de burgerlijke stand verwerkt en doorgevoerd in alle overheidssystemen. Wanneer je verzoek is afgewezen en je bent het daarmee oneens, dan kan je binnen drie maanden na de uitspraak van de rechtbank in hoger beroep bij het gerechtshof gaan. Ook in hoger beroep heb je een advocaat nodig die jou zal bijstaan.

Meer weten?

Wil je meer weten over de mogelijkheid om te voornaam te wijzigingen? Neem gerust contact met ons op. Als je in aanmerking komt voor gefinancierde rechtsbijstand en deze subsidie wordt ook verleend, dan zijn wij ook bereid om op die basis jou als advocaat bij te staan in deze procedure.