Feiten en fabels over het puntenrijbewijs - Invordering rijbewijs | Cleerdin & Hamer Advocaten

Rijbewijs kwijt: procedure

4 augustus 2021

Door: Rick van Leusden, advocaat verkeersstrafrecht

Uw rijbewijs kwijt zijn, is vervelend. Maar als het rijbewijs ingevorderd is, is dit vaak veel problematischer. Zeker als u voor uw inkomen van het rijbewijs afhankelijk bent, wilt u dat natuurlijk graag snel terug. In deze blog leg ik u uit hoe de procedure van een ingevorderd rijbewijs er precies uitziet en hoe u uw rijbewijs kunt terugvragen.

Wanneer kan uw rijbewijs worden ingevorderd?

Het rijbewijs kan op verschillende momenten worden ingevorderd door de politie, bijvoorbeeld langs de kant van de weg na het vermoeden van een flinke snelheidsovertreding. Een flinke snelheidsovertreding is echter niet de enige grond waarop de politie uw rijbewijs kan invorderen.
De politie kan uw rijbewijs invorderen als de veiligheid op de weg ernstig in gevaar is gebracht. Dit is in de volgende situaties het geval:

als een alcoholgehalte wordt geconstateerd van meer dan 570 µg/l (of 1,3% alcohol in het bloed). Bij beginnende bestuurders is 350 µg/l (of 0,8% alcohol in het bloed) al voldoende om uw rijbewijs in te vorderen. Dit dient wel te worden getest;
bij een verdenking van het rijden onder invloed van andere stoffen die de rijvaardigheid kunnen beïnvloeden, zoals medicijnen of drugs. Dit dient wel te worden getest;
bij het weigeren van medewerking aan een alcoholonderzoek;
bij snelheidsovertredingen van meer dan 50 km/h. Een snelheidsovertreding van meer dan 30 km/h kan ook al leiden tot het invorderen van een rijbewijs, als dit binnen de bebouwde kom gebeurt of als u op een bromfiets rijdt;
wanneer er bij een verkeersongeval aanwijzingen zijn dat de bestuurder grote fouten heeft gemaakt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als u agressief rijdt, bijvoorbeeld als u bumperkleeft.

De politie zal u in dergelijke situaties staande houden en kan dan direct uw rijbewijs invorderen. Dit betekent dat u dus op dat moment niet verder kunt rijden. U dient dan zelf nieuw vervoer te regelen. De politie zal u vaak ook niet alleen achterlaten bij het voertuig, om te voorkomen dat u alsnog verder rijdt.

Het kan ook voorkomen dat de politie u arresteert en meeneemt naar het bureau, bijvoorbeeld omdat u heeft gereden onder invloed van alcohol of drugs of omdat u grote verkeersfouten heeft gemaakt. Uw voertuig blijft dan achter op de plaats waar u bent aangehouden. In sommige gevallen zal de politie het voertuig verplaatsen, omdat het voertuig niet op de plaats van aanhouding kan blijven staan. Uw voertuig kan ook in beslag worden genomen.

Het is erg vervelend als uw rijbewijs door de politie is ingevorderd. Gelukkig bestaan er een aantal momenten om het rijbewijs terug te vragen. Voordat u het kunt terugvragen, is het goed om te achterhalen waar het rijbewijs ligt: bij de politie, het OM of het CBR?

Politie en het OM

Als het rijbewijs ingevorderd is door de politie dan stuurt de politie dat naar het OM. De politie heeft drie dagen de tijd om het rijbewijs naar het OM op te sturen. Daar gaat vervolgens de officier van justitie beslissen of uw rijbewijs teruggegeven kan worden. De officier van justitie is verplicht om binnen tien dagen een beslissing over uw rijbewijs te nemen. Deze termijn gaat in op de dag na de invordering van uw rijbewijs (en dus niet pas op het moment dat de officier van justitie het rijbewijs heeft ontvangen van de politie).

Verzoekschrift naar het OM

U kunt binnen deze termijn van tien dagen aan de officier van justitie vragen om u het rijbewijs terug te geven. Dit verzoek moet u natuurlijk goed en uitvoerig toelichten. U kunt dit zelf doen, maar u kunt ook een advocaat vragen om aan de officier van justitie te vragen het rijbewijs terug te geven. Dit verzoek moet aan een aantal vereisten voldoen:

Vermeld uw naam, adres en BSN nummer;
U dient goed uit te leggen waarom u het niet eens bent met het ingevorderde rijbewijs;
Leg hierbij goed uit waarom het urgent is dat u het rijbewijs terugkrijgt. Heeft u bijvoorbeeld het rijbewijs nodig voor uw werk? Leg hierbij duidelijk uit waarom u geen gebruik kan maken van alternatief vervoer;
Probeer zoveel mogelijk bovenstaande redenen te onderbouwen met bewijsstukken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een werkgeversverklaring;
Vergeet niet het verzoek te ondertekenen en hierbij de datum te vermelden. Het verzoek dient immers binnen de beslistermijn van tien dagen bij het OM te zijn;
U dient dit verzoek op te sturen per post naar het parket CVOM (t.a.v. t.a.v. afd. rijbewijsadministratie, Postbus 8267, 3503 RG Utrecht).

De beslissing van de officier van justitie

De officier van justitie beslist binnen tien dagen na de ontvangst van het rijbewijs over eventuele teruggave. Het kan een aantal dagen duren voor u de beslissing ontvangt, hou hier rekening mee. De officier kan verschillende beslissingen nemen:

Mocht de officier van justitie deze beslissing te laat nemen, dan brengt dit met zich mee dat het rijbewijs aan u moet worden teruggegeven.

Meestal beslist de officier echter binnen die tien dagen:

De officier kan beslissen dat u het rijbewijs terugkrijgt. Dit is voor dat moment mooi. Dit betekent echter niet dat daarmee ook de strafzaak is beëindigd. Hou er rekening mee dat de rechter – of de officier van justitie op een OM-hoorzitting – op een later moment bij de behandeling van de strafzaak nog kan beslissen om het rijbewijs alsnog langer in te houden (zie hierna bij “De strafzaak na een ingevorderd rijbewijs”). Deze teruggave is dus voorlopig.
De officier kan beslissen dat het rijbewijs langer dan tien dagen wordt ingehouden. U krijgt dan per post te horen voor hoeveel maanden het rijbewijs wordt ingehouden. Hou er rekening mee dat u bij een snelheidsovertreding al snel uw rijbewijs twee maanden kwijt bent en dat dit bij een alcohol- of drugsovertreding al snel kan oplopen tot meer dan zes maanden.

De rechter

Bezwaarschrift opstellen

U kunt – als de officier van justitie heeft besloten dat het rijbewijs langer wordt ingehouden – bij de rechter een bezwaarschrift indienen. Hierin kunt u nogmaals verzoeken om het rijbewijs terug te geven. Ook het bezwaarschrift moet aan verschillende eisen voldoen:

Vermeld uw naam, adres en het parketnummer (het parketnummer kunt u vinden op de brief van de officier van justitie met de beslissing om uw rijbewijs voorlopig in te houden);
Vermeld de beslissing waarmee u het oneens bent;
U dient (wederom) goed uit te leggen waarom u het niet eens bent met deze beslissing. Leg uit waarom u niet zonder dit rijbewijs kunt. Ook hierbij is het weer van belang dat u uitlegt waarom het urgent is dat u het rijbewijs terugkrijgt;
Probeer zoveel mogelijk bovenstaande redenen te onderbouwen met bewijsstukken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een werkgeversverklaring;
Vergeet niet het verzoek te ondertekenen en hierbij de datum te vermelden;
U dient dit verzoek op te sturen per post. Als u nog geen oproep voor een OM-hoorzitting of dagvaarding heeft gekregen, stuur dit bezwaarschrift dan naar de rechtbank van het arrondissement waar de overtreding is begaan. Welke rechtbank dit is, kunt u zien op www.rechtspraak.nl. Heeft u al wel een oproep voor een OM-hoorzitting of dagvaarding gekregen, stuur dit bezwaarschrift dan op naar de rechtbank van het arrondissement waar u moet verschijnen. Dit adres staat op de oproep of de dagvaarding;
Vermeld hierbij op de envelop bij het adres: t.a.v. Afdeling Strafrecht.

Beslissing van de rechter

De rechter zal aan de officier van justitie vragen te reageren op het bezwaarschrift en daarna een beslissing nemen. Dat gebeurt bijna altijd op een zitting in de raadkamer van een rechtbank in Nederland. Het is verstandig om het bezwaarschrift te laten opstellen en te laten indienen door een advocaat. Vervolgens kan de advocaat met u naar de zitting om het bezwaarschrift toe te lichten. U hoeft zelf niet bij deze zitting aanwezig te zijn. De rechter kan dan beslissen om het rijbewijs terug te geven.
Als de rechter besluit het rijbewijs voorlopig in te houden, dan kunt u daartegen in cassatie. De Hoge Raad zal dan toetsen of de rechter het recht juist heeft toegepast. Een advocaat kan u hierbij helpen. U dient binnen veertien dagen na de zitting bij de rechter cassatie in te stellen.

De strafzaak na een ingevorderd rijbewijs

Soms vele maanden na de invordering van het rijbewijs kan een strafzitting plaatsvinden. Op die zitting krijgt u een eventueel uiteindelijke straf te horen. Deze zitting moet plaatsvinden binnen zes maanden na de dag waarop u rijbewijs is ingevorderd. Als deze zitting niet binnen die termijn plaatsvindt, dan kan geen rijontzetting worden opgelegd. De rechter kan bij deze zitting beslissen om het rijbewijs alsnog langer in te houden (door een ontzegging van de rijbevoegdheid op te leggen). Daartegen staat hoger beroep open. Tegenwoordig worden in plaats van strafzittingen bij de rechter vaak OM-hoorzittingen bij de officier van justitie gehouden. Ook de officier kan beslissen dat een rijontzegging wordt aangeboden. Het kan daarom goed zijn om u door een advocaat te laten bijstaan.

Als de rechter of de officier van justitie een ontzegging van de rijbevoegdheid oplegt/aanbiedt, dan wordt de tijd die het rijbewijs al is ingevorderd en ingehouden van de duur van de ontzegging afgetrokken.

Het CBR

De politie kan daarnaast van het ingevorderde rijbewijs melding doen bij het CBR. Het CBR kan vervolgens ook nog verschillende straffen opleggen. Hiervoor kijkt het CBR of er een vermoeden bestaat dat u rijongeschikt bent. Het CBR legt bijvoorbeeld ook nog een straf op als u overmatig alcohol of drugs heeft gebruikt, u agressief bent geweest in het verkeer of bij de aanhouding of als u regelmatig in aanraking komt met de politie in verkeerssituaties. Het CBR kan verschillende beslissingen nemen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan:

Een cursus rijvaardigheid of een cursus over alcohol in het verkeer. De kosten van zo’n cursus zijn hoog en moet u eerst voldoen voordat u aan de cursus mag deelnemen. Betaalt u niet, dan mag u ook niet rijden;
Een onderzoek bij een psychiater, een medisch onderzoek of onderzoek naar uw rijvaardigheid. Ook dit dient u zelf te betalen.

Zo een cursus of onderzoek moet u voltooien voordat u weer aan het verkeer mag deelnemen.