Fietskoerier van Deliveroo, zzp’er of toch werknemer?
24 juli 2018
Zzp’er of toch werknemer?
Volgens de Rechtbank Amsterdam is de 20-jarige fietskoerier van Deliveroo, die het bedrijf voor de rechter daagde, geen werknemer, maar een zelfstandig ondernemer. De overeenkomst die de fietskoerier met Deliveroo heeft gesloten, is volgens de rechter een overeenkomst van opdracht. Ook uit de wijze van werken blijkt niet dat er sprake was van loondienst.
Wat ging er aan vooraf?
Met ingang van 1 november 2017 besloot Deliveroo dat de bestaande arbeidsovereenkomsten niet meer werden verlengd. De bezorgers konden daarna uitsluitend nog als zzp-er bij Deliveroo aan de slag. Eén van de bezorgers was het hier niet mee eens en verzocht de rechter om te oordelen dat hij eigenlijk nog steeds in loondienst was.
Overeenkomst van opdracht, of arbeidsovereenkomst?
Bij de vraag of er sprake is van een overeenkomst van opdracht of een arbeidsovereenkomst is allereerst van belang om te kijken wat partijen hebben afgesproken. In het geval van Deliveroo bleek uit de overeenkomst duidelijk dat partijen de bedoeling hadden om op basis van overeenkomst van opdracht te werken. Dit is echter niet genoeg om aan te nemen dat er ook echt sprake is van een overeenkomst van opdracht. Hiervoor is ook noodzakelijk dat partijen in de praktijk daadwerkelijk werken volgens deze overeenkomst.
Gezagsverhouding
In de meeste gevallen gaat het, bij de vraag of er sprake is van een arbeidsovereenkomst of niet, mis bij de zogenaamde gezagsverhouding. Kenmerkend aan een arbeidsovereenkomst is namelijk dat er tussen de werkgever en de werknemer sprake is van een gezagsverhouding. Van een gezagsverhouding is bijvoorbeeld sprake wanneer de werkgever bijvoorbeeld:
- De werktijden bepaalt.
- De werknemer vertelt hoe hij zijn werk moet uitvoeren.
- Functioneringsgesprekken voert.
- Werknemer verplicht om bedrijfskleding te dragen.
Een ander duidelijk element van een arbeidsovereenkomst is het feit dat de werknemer altijd verplicht is om het werk zelf uit te voeren. Iedereen begrijpt dat een werknemer zijn of haar werkzaamheden niet zomaar aan een derde mag overdragen.
Geen verzagsverhouding
Bij Deliveroo was er volgens de rechter geen sprake van een gezagsverhouding. De bezorger mocht zelf beslissen of hij zich aanmeldde voor werk en hij mocht bestellingen weigeren. Ook stond het de bezorger vrij om zijn eigen kleding te dragen, met eigen materiaal te werken en hij mocht werken voor een concurrent. Tot slot stond het de bezorger ook nog vrij om zich te laten vervangen door iemand anders.
Conclusie
In het geval van Deliveroo blijkt er nu daadwerkelijk sprake te zijn van een zzp-constructie. Eerder oordeelde de Rechtbank Haarlem echter dat enkele pakketbezorgers van PostNL geen zzp-er waren, maar werknemer. De scheidslijn is dun en is steeds afhankelijk van de specifieke situatie. Vooral wanneer werknemers overgaan van een arbeidsovereenkomst naar een overeenkomst van opdracht, kan er relatief snel sprake zijn van een schijnconstructie. Wanneer er door de Belastingdienst of de kantonrechter wordt geoordeeld dat er sprake is van een schijnconstructie, dan kunnen de gevolgen groot zijn. De zzp-er kan naheffingen krijgen van de Belastingdienst, de zzp-er en de opdrachtgever kunnen een boete krijgen van de Belastingdienst en de opdrachtgever moet alsnog premies voor de sociale verzekeringen betalen.
Kortom, overweegt u om met zzp-ers te gaan werken, of als zzp-er aan de slag te gaan? Bezint eer ge begint en laat u vooraf goed adviseren. Bijvoorbeeld door een van onze arbeidsrecht advocaten.
De uitspraak in de Deliveroo-zaak treft u via deze link