Detentieomstandigheden in Polen: OM Niet-ontvankelijk
6 december 2024
Op 27 november 2024 heeft de rechtbank in Amsterdam een belangrijke beslissing genomen in de zaak van een Poolse cliënt die door kantoor wordt bijgestaan. Het Openbaar Ministerie (OM) werd niet-ontvankelijk verklaard in haar vordering tot het in behandeling nemen van een Europees Aanhoudingsbevel (EAB) van de Poolse autoriteiten. De reden? De zorgwekkende detentieomstandigheden voor personen die in Polen in voorlopige hechtenis worden geplaatst. Zo zouden mensen die zich in Poolse voorlopig hechtenis bevinden te weinig ruimte hebben, teveel op cel verblijven en nagenoeg geen activiteiten kunnen verrichten.
Pools EAB
De Poolse autoriteiten vroegen om de overlevering van cliënt vanwege een aantal openstaande zaken die een Poolse officier van justitie wilde vervolgen. Nederland is in beginsel verplicht om medewerking te verlenen aan dergelijke verzoeken, tenzij een wettelijke weigeringsgrond van toepassing is. In deze zaak lag de focus op de detentieomstandigheden die cliënt na overlevering te wachten zouden staan in voorlopige hechtenis.
Zou de overlevering door Nederland worden toegestaan, dan zou cliënt vast komen te zitten in een ‘remand prison’ in afwachting van de inhoudelijke behandeling van zijn Poolse strafzaak. In eerdere uitspraken had de rechtbank Amsterdam al geoordeeld dat zij uitgaat van een algemeen, reëel gevaar van schending van grondrechten voor gedetineerden die zich in Poolse voorlopige hechtenis bevinden. Een dergelijk algemeen gevaar betekent niet automatisch dat alle overleveringen aan Polen zouden moeten worden geweigerd. De rechtbank moet in iedere zaak afzonderlijk beoordelen of er een concreet risico bestaat voor de betrokkene.
In het geval van cliënt stelde de rechtbank Amsterdam dan ook aanvullende vragen aan de Poolse autoriteiten. Het doel daarvan was om vast te stellen of het risico op schending van zijn grondrechten kon worden uitgesloten. De antwoorden van de Poolse autoriteiten bleken echter te algemeen en onvoldoende om deze zorgen tijdig weg te nemen.
Uitspraak rechtbank Amsterdam
De rechtbank Amsterdam kwam dan ook tot het oordeel dat een reëel risico zou bestaan dat de fundamentele rechten van onze cliënt geschonden zouden worden bij overlevering aan Polen. Hierdoor werd het OM niet-ontvankelijk verklaard in haar vordering om het EAB te behandelen.
Deze uitspraak onderstreept de noodzaak om detentieomstandigheden zorgvuldig te beoordelen in overleveringszaken. Het Europese recht biedt bescherming tegen onmenselijke en vernederende behandeling, en deze bescherming mag niet worden ondermijnd door systemische problemen in andere Europese landen.
Hulp nodig? Bel ons
Bij ons kantoor blijven we ons inzetten voor het beschermen van fundamentele rechten, zowel voor onze cliënten als in bredere Europese context. Heeft u vragen over overleveringsprocedures, detentieomstandigheden of andere juridische kwesties? Neem gerust contact met ons op. Wij staan voor u klaar.
