Dashcam binnenkort verplicht?

30 januari 2020

De “dashcam”, een camera op het dashboard van een gemotoriseerd voertuig gericht op de weg, vindt in Oost-Europa onder automobilisten al jaren gretig aftrek. Dat had en heeft op YouTube een stortvloed aan sensationele, maar ook smakeloze filmfragmenten van de vreselijkste ongevallen, uit vooral Rusland, tot gevolg. Overigens zijn dashcams lang niet overal toegestaan. In Luxemburg, Oostenrijk en Portugal kan een automobilist bij ontdekking een flinke prent verwachten.

In Nederland is het gebruik van een dashcam in het verkeer niet verboden en is het aan de rechter om de beelden als bewijs in het strafproces toe te laten. Bij de afweging om de beelden voor het bewijs te gebruiken betrekt de rechter het strafvorderlijk belang om de waarheid te vinden en kunnen ook privacybelangen van weggebruikers een rol spelen. In de praktijk van het strafrecht delven laatstgenoemde belangen vaak het onderspit en laat de rechter de eerstgenoemde prevaleren.

Een schat aan informatie

Langzaamaan neemt in Nederland het gebruik van de dashcam toe en worden de beelden steeds vaker in het Nederlandse strafproces geïntroduceerd. De beelden zijn vaak haarscherp, brengen een ongeval van begin tot eind in beeld en bevatten daarom een schat aan informatie. Als de beelden worden opgeslagen en de dashcam nog beschikbaar is, kan mogelijk zelfs de snelheid van voertuigen die bij het ongeval zijn betrokken, worden berekend. Snelheidsberekening aan de hand van dashcambeelden is nog wel werk voor specialisten van de politie, het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) en in het verkeersstrafrecht gespecialiseerde advocaten. Bij de berekening moet met variabelen als de bolling van de cameralens, het aantal frames per seconde van de beelden en de positie van bij het ongeval betrokken voertuigen ten opzichte van andere in beeld zichtbare voorwerpen rekening worden gehouden.

Ook voor verdachten die bevindingen van de politie of verklaringen van getuigen willen weerleggen, kunnen beelden van dashcams belangrijk tegenbewijs opleveren. Waar het geheugen van getuigen het nog wel eens laat afweten, liegen beelden van dashcams over het algemeen niet. Tenslotte kunnen ook verzekeraars bij het analyseren van schadeclaims hun voordeel doen met dashcambeelden. Overleg altijd eerst met een in het verkeersstrafrecht gespecialiseerde advocaat voordat u de beelden aan derden verstrekt.

Dashcams heb je tegenwoordig voor een prikkie, kunnen voor het bewijs in strafzaken beslissende informatie opnemen en zijn niet onbelangrijk bij het bepalen van een verzekeringsclaim na een ongeval. Alleen privacyredenen lijken er aan in de weg te staan dat het gebruik van dashcams nog niet is verplicht. Maar wat als de privacy van argeloze medeweggebruikers kan worden gewaarborgd (bijvoorbeeld door die onherkenbaar te maken)? Dan lijkt weinig het verplicht gebruik van dashcams in het verkeer meer in de weg te staan.

Rick van Leusden
Advocaat verkeersstrafrecht Cleerdin en Hamer Advocaten