Europees Aanhoudingsbevel

26 maart 2019

Door: Melissa Slaghekke

Wat is een Europees Aanhoudingsbevel?

Jaarlijks worden ongeveer duizend Europees aanhoudingsbevelen (EAB’s) vanuit Europese lidstaten naar Nederland gestuurd. Het EAB is een gerechtelijk besluit waarin de andere lidstaat aan Nederland verzoekt om een verdachte van een misdrijf over te leveren. Of om een veroordeelde over te leveren om een opgelegde gevangenisstraf in de andere lidstaat uit te zitten. Een EAB kan worden uitgevaardigd voor vervolging van misdrijven waarop in de andere lidstaat minimaal twaalf maanden gevangenisstraf staat. Als er een gevangenisstraf in de andere lidstaat is opgelegd, moet het een gevangenisstraf zijn van minimaal vier maanden.

Een EAB; en nu?

Als Nederland een EAB ontvangt, is zij verplicht hieraan gevolg te geven. Een signalering in het Schengen Informatiesysteem (‘SIS’) kan voorafgaan aan een EAB. Op basis van een signalering of een EAB kan een verdachte of een veroordeelde worden aangehouden. Of u gesignaleerd staat of dat er een EAB tegen u is uitgevaardigd, wordt bijvoorbeeld gecontroleerd bij een paspoortcontrole op het vliegveld. Als de andere lidstaat het vermoeden heeft dat de gezochte persoon zich in Nederland bevindt, zal dit in het EAB worden vermeld. De Nederlandse autoriteiten controleren in dat geval of de gezochte persoon in de Gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (GBA) geregistreerd staat. Indien dit het geval is, zal een verdachte of veroordeelde thuis worden aangehouden.

Als de gezochte persoon is aangehouden wordt hij binnen drie dagen voorgeleid bij de rechter-commissaris of de officier van justitie. De advocaat is bij de voorgeleiding (ook) aanwezig. Deze kan namens de gezochte persoon vragen om een schorsing van de detentie. Het enige criterium voor een schorsing is of de gezochte persoon al dan niet vluchtgevaarlijk is. Als de rechter-commissaris of officier van justitie niet wil schorsen, kan de advocaat een verzoek indienen bij de rechtbank om alsnog tot schorsing van de detentie over te gaan.

Een korte of een lange procedure in Nederland

De gezochte persoon kan bij de voorgeleiding kiezen voor een korte of een lange procedure. Als de gezochte persoon kiest voor een korte procedure wordt hij onmiddellijk overgeleverd. Als de gezochte persoon niet wenst te worden overgeleverd, wordt er gekozen voor een lange procedure. De rechtbank Amsterdam zal in dat geval in beginsel binnen 2 tot 3 maanden een beslissing nemen op het EAB. De rechtbank Amsterdam zal de overlevering toestaan als het EAB voldoet aan de eisen van de wet en er geen (wettelijke) weigeringsgronden aanwezig zijn. Als de rechtbank Amsterdam de overlevering toestaat wordt de gezochte persoon in principe binnen tien dagen feitelijk overgeleverd naar de andere lidstaat. De feitelijke overlevering kan door de officier van justitie worden uitgesteld als er in Nederland nog een straf of strafvervolging openstaat of om ernstige humanitaire redenen. Uitstel van de overlevering zal echter niet leiden tot afstel.

Wat te doen?

Indien u in het buitenland bent veroordeeld of wordt gezocht in verband met een misdrijf, is het raadzaam een advocaat te raadplegen. Wilt u weten wat uw mogelijkheden zijn? Of wilt u meer weten over het EAB en de overleveringsprocedure? Neem dan vrijblijvend contact met ons op. Wij zijn gespecialiseerd in overleveringszaken. Daarom kunnen wij u een realistisch beeld geven van uw mogelijkheden. Zowel in Nederland als in het buitenland.