Van vervangende hechtenis naar vervangende taakstraf bij niet betalen geldboete?
7 augustus 2020
Door: Alexandra Emsbroek
Op 2 juli 2020 diende Tweede Kamerlid Groothuizen (D66) een succesvolle motie in met het voorstel om bij het niet betalen van geldboetes in plaats van een vervangende hechtenis een vervangende taakstraf op te leggen. Het voorstel is oorspronkelijk afkomstig van de Reclassering Nederland.
Taakstraffen en geldboetes
Het idee van vervangende hechtenis is dat een niet goed uitgevoerde straf wordt vervangen door een andere straf. Dit geldt bij taakstraffen en bij geldboetes.
Op dit moment worden geldboetes die niet (volledig) of niet tijdig worden betaald standaard omgezet in een vervangende hechtenis. Bij volwassenen is de rechter verplicht deze vervangende hechtenis op te leggen. Bij jeugdigen is dit niet verplicht, maar gebeurt het doorgaans wel. Bij de veroordeling van rechtspersonen tot een geldboete kan overigens géén vervangende hechtenis worden opgelegd.
Die vervangende hechtenis wordt uitgezeten in het huis van bewaring. In het huis van bewaring geldt een ander, strenger, regime dan in de gevangenis.
Vervangende hechtenis
Het gevolg van vervangende hechtenis bij niet betaalde geldboetes is dat veel korte vrijheidsstraffen worden opgelegd die ingrijpende gevolgen hebben voor de mensen die deze moeten ondergaan. Mensen verliezen daardoor namelijk regelmatig hun werk of hun woning. De vervangende hechtenis heeft daarmee een averechts effect en zorgt eerder voor méér dan voor minder recidive.
Wetswijziging
Om het voorstel van de Reclassering en D66 te kunnen doorvoeren zou een wetswijziging noodzakelijk zijn. De regering zal onderzoeken of invoering hiervan mogelijk is en zal daarover aan de Tweede Kamer rapporteren.
De vraag blijft hoe een en ander praktisch vorm zou kunnen krijgen. Hoe gaat de wetgever om met het gevolg dat ook de vervangende taakstraf niet goed wordt uitgevoerd? Wat zijn de extra kosten? En wegen die op tegen de gevolgen? Mogen gestraften kiezen waar hun voorkeur naar uit gaat (omzetting in een hechtenis of een taakstraf) of bepaalt justitie dat?
Veel vragen die zullen moeten worden beantwoord. Wordt vervolgd…
Heeft u vragen over straffen die aan u zijn opgelegd, het instellen van hoger beroep of de omzetting van een taakstraf? Dan kunt u contact opnemen met een van onze strafrechtadvocaten.
